Behouden van typisch Zeeuwse ‘vergeten’ graangewassen
Samen met andere organisaties zet SLZ zich in voor herintroductie en behoud van ‘vergeten’ graangewassen. En dit doen we natuurlijk niet zomaar. Naast dat oude granen een cultuurhistorische- en landschappelijke waarde hebben past de herintroductie in een trend van weer meer lokaal en streekeigen gaan eten. Ook gaat het verbouwen van oude graangewassen hand in hand met het bevorderen van akkernatuur.
Al eeuwenlang worden er op de vruchtbare Zeeuwse kleigronden graangewassen verbouwd. Uitgestrekte velden met wuivend graan zijn bij het landschapsbeeld van Zeeland gaan horen. En nog steeds wordt er in Zeeland volop graan verbouwd. Maar veel typisch Zeeuwse graangewassen hebben de tand des tijds niet doorstaan. Ze zijn in de loop der tijd vervangen door rassen met een hoger rendement.
Koegorspolder als proeftuin
Om risico’s te spreiden worden de oude granen op verschillende plekken in Zeeland ingezaaid. Eén van die plekken is een terrein van North Sea Port in de Koegorspolder. Dit terrein is vanuit het Interregproject 2B connect ingericht als tijdelijke natuur. Soorten die er sinds 2018 geteeld worden zijn: risweit, zes-rijige wintergerst, rogge, Zeeuwse tarwe, Wilhelmina tarwe, Zeeuwse witte, eenkoorn en rotkorn spelt. Naast het inzaaien van oude graangewassen wordt er ook geëxperimenteerd met verschillende vormen van agrarisch natuurbeheer. Zo zijn er in en rondom de akkers keverbanken en inheemse bloemranden aangelegd. Het zaaien, oogsten en alle andere praktische werkzaamheden wordt uitgevoerd door ANV Groene Oogst.
Resultaten
De oude graangewassen blijken het nog steeds goed te doen in de Zeeuwse klei. Toch is de opbrengst slechts 25 à 30 procent van wat tegenwoordig gangbaar is in de landbouw. Dit komt mede doordat de rassen tegenwoordig sterk verbeterd zijn. Maar ook omdat de oude granen bewust dunner gezaaid worden. Van dit dunner zaaien profiteren grondbroeders zoals de veldleeuwerik en graspieper. Ook patrijzen hebben hier baat bij; ze foerageren makkelijker in een gewas wat open staat. In 2019 is het grootste gedeelte van de oogst verloren gegaan door de kiemschimmel steenbrand. In 2020 is de oogst, op de spelt na, wel gelukt. Maar afzet vinden voor deze oude gewassen blijkt tot nu toe erg lastig.
Kom zelf een kijkje nemen
De tijdelijke natuur in de Koegorspolder, gelegen aan de industrieweg bij Sluiskil, is vrij toegankelijk. Ons eigen Wandelnetwerk loopt er doorheen. Daarnaast worden er jaarlijks enkele excursies georganiseerd voor landbouwers, natuurliefhebbers, bakkers en brouwers.
Meer informatie?
Neem voor meer informatie over dit project contact op met rudie.geus@landschapsbeheerzeeland.nl of niek.smits@landschapsbeheerzeeland.nl
